Terug

Therapieën bij beweging paard

Bij een aandoening van het bewegingsapparaat van een paard is het belangrijk dat je bij een behandeling vooral de oorzaak van de klacht aanpakt. Een juiste diagnose door middel van goede observatie van de beweging van het paard, anamnese en een zorgvuldig onderzoek zijn daarbij een voorwaarde. Soms is er aanvullend onderzoek nodig met echo- en/of röntgendiagnostiek.
Daarna volgt de behandeling waarbij er gekozen kan worden uit verschillende soorten therapieën, waarbij bij paarden gedacht kan worden aan: fysiotherapie, acupunctuur, osteopathie en chiropractie. Daarnaast bevorderen kruidenpreparaten, homeopathie, fytotherapie het zelfherstellend vermogen van het lichaam. Vanzelfsprekend dienen ook de bouwstoffen – in het voer of als supplement – te worden aangeboden in overeenstemming met de gevraagde belasting en belastbaarheid. Dan gaat het om bouwstoffen als Glucosamine, Chondroïtine, mineralen als Magnesium, MSM, aminozuren en vitaminen.

Fysiotherapie

Een paardenfysiotherapeut besteedt veel tijd aan het stellen van de juiste diagnose. Een uitgebreide observatie, anamnese en bewegingsonderzoek hoort daarbij. Na het stellen van de diagnose stelt de paardenfysiotherapeut samen met de eigenaar een behandelplan op: een combinatie van fysiotherapeutisch handelen en trainingsbegeleiding.

Een paardenfysiotherapeut heeft een scala aan therapeutische handelingen tot zijn beschikking:

Massage: Hierbij is het doel het verbeteren van de doorbloeding, het verminderen van eventuele zwelling, het verlagen van eventuele spierspanning en het soepel maken van het weefsel. Daarnaast zet massage de lymfestroom aan, waardoor afvalstoffen sneller worden afgevoerd en heeft het een pijn dempende werking.

Oefen-of bewegingstherapie: Met oefeningen en bewegingen worden spieren en gewrichten soepel gemaakt, spierkracht vergroot, stabiliteit verbeterd en stijfheid verminderd. Deze bewegingen kunnen passief door de fysiotherapeut worden gedaan of actief door het paard zelf.

Fysiotechniek: hieronder vallen een reeks aan therapeutische handelingen waarbij gebruik wordt gemaakt van fysiotherapeutische hulpmiddelen.

• Warmte- en koudeprikkels met hot-en coldpacks en bijvoorbeeld infrarode straling
• Magneettherapie: de laagfrequente pulserende elektromagnetische velden bevorderen het herstel van lichaamscellen. Het wordt vaak toegepast bij botproblemen en problemen aan dieper gelegen weefsels
• Lasertherapie: laserlicht bevordert wondgenezing
• ltra-geluidtherapie: mechanische trillingen met hoge frequentie leidt tot lokale micromassage en werkt gunstig op het verminderen van pijn en zwelling
• Electrotherapie: diverse stroomvormen met verschillende doelstellingen als pijndemping en spier- en zenuwstimulatie
• Hydrotherapie: afspuiten, aquatrainer (onderwaterloopband), zwemmen ter bevordering van bloedcirculatie, spierkracht en conditie

Chiropractie

Bij chiropractie is de wervelkolom van het paard het uitgangspunt. Het is een specifieke methode die zich richt op preventie, diagnostiek en behandeling van stoornissen uit de wervelkolom en het bewegingsapparaat en het opheffen van blokkades. Door functiestoornissen in de wervelkolom op te heffen, kunnen zenuwimpulsen onbelemmerd hun doel bereiken. Hierdoor kunnen weefsels en organen weer goed functioneren. Een chiropractor bekijkt het paard in zijn geheel vanuit een holistische benadering van het paardenlichaam. Observatie, anamnese en uitgebreide palpatie en onderzoek van de wervelkolom leidt tot een diagnose en behandelplan.

De behandeling bestaat vervolgens uit mobiliseren en manipuleren van wervels en gewrichten, met als doel een toename van beweeglijkheid en een afname van de pijn. Door deze behandeling wordt er via het zenuwstelsel ook een ontspannend effect bereikt en stimuleert het het zelfherstellende vermogen van het paardenlichaam.

Acupunctuur

Acupunctuur vindt haar oorsprong in China en is de laatste tientallen jaren sterk in opkomst in de diergeneeskunde. Acupunctuur is een behandeling met hele dunne naalden, waarbij met het aanprikken van meridianen ofwel energiebanen via de huid een fysiologisch effect wordt bereikt. De resultaten zijn bij dieren vaak goed en worden veelal sneller bereikt dan bij mensen. Een acupuncturist kan door het aftasten van meridianen en acupunctuurpunten waar in het lichaam  het probleem en de pijn zit en waar met andere woorden de energie niet kan stromen.  Acupunctuur kan goed worden gecombineerd met overige Westerse of Oosterse geneeswijzen.

Bij paarden wordt acupunctuur voornamelijk toegepast bij: pijnklachten, bewegingsstoornissen, neurologische stoornissen, gynaecologische en maagdarmproblemen, longproblemen en problemen op het emotionele vlak.

Osteopathie

Osteopathie is een geneeswijze die het lichaam als één geheel ziet in een continu streven naar balans. De osteopathie kent drie systemen: het pariëtale systeem dat bestaat uit spieren, pezen, gewrichten en zenuwen, het viscerale systeem dat alle organen omvat en het cranio-sacrale systeem dat uit het centrale zenuwstelsel bestaat inclusief het hersenvocht dat daarin heen en weer stroomt.
Een osteopaat zoekt in de verstoorde ketens naar de oorzaak en probeert hierin met technieken die gericht zijn op de beweeglijkheid van de drie systemen ten opzichte van elkaar de balans te herstellen.

Kruiden

De meeste planten en kruiden – zowel wilde als gekweekte – zijn even nuttig voor het dier als voor de mens, met uitzondering van een klein aantal dat schadelijk is voor sommige dieren, zoals echte karwij en peterselie. In het algemeen zijn de eigenschappen en de werking identiek voor mens en dier.

Op het platteland zijn in de weilanden, langs de kant van de wegen en langs de slootkant, ruimschoots vele verschillende in het wild groeiende planten te vinden, waarvan de dieren in het algemeen precies weten welke goed zijn voor hun gezondheid. Ze maken daar dan ook dankbaar gebruik van, als de mens er maar voor zorgt dat ze deze rijk begroeide plekken regelmatig kunnen opzoeken. En dat is lang niet altijd het geval. Ook is de realiteit dat er op het platteland steeds meer nuttige kruiden en planten verdwijnen door bestrijding van onkruid of, doordat ze met chemische bestrijdingsmiddelen in aanraking zijn gekomen, niet meer gezond zijn.

Paarden komen de kruiden dus minder tegen in hun dagelijkse voeding. Als een dier klachten heeft kunnen kruiden gericht worden toegepast. Daarbij is het belangrijk dat men hygiënisch te werk gaat en dat de bereidingsvoorschriften van de recepten strikt in acht worden genomen. In het algemeen dient men, onafhankelijk van hun gewicht, grotere doses toe aan planteneters dan aan vleeseters. De geneeskruiden worden, in verse of gedroogde vorm, vermengd met het normale, gebruikelijke voer.
Bij bewegingsproblemen bij paarden hebben onder meer de volgende kruiden een gunstige invloed: berkenblad, blaaswier, duivelsklauw, kelp, moerrasspirea, stalkruidwortel en wilg

Fytotherapie

Fytotherapie werkt op basis van plantaardige middelen en wordt ook wel kruidengeneeskunde genoemd. Planten en plantendelen – wortels, stengels, bast of knoppen – worden al duizenden jaren gebruikt voor hun geneeskrachtige of preventieve werking bij ziektes en aandoeningen.  Fytotherapie wordt veelal ingezet als ondersteunende therapie, waarbij de kruiden voornamelijk worden voorgeschreven als tinctuur(=op alcoholbasis) of als gemalen kruid (poeder). Ook kruidenthee is een vorm van fytotherapie.
Fytotherapie is een prikkeltherapie. Het activeert het zelf herstellend vermogen van het lichaam. Soms denkt men wel eens bij kruiden ‘baat het niet, schaadt het niet’. Maar dat is niet het geval: kruiden kunnen heel sterk werken en kunnen van invloed zijn op de werking van andere geneesmiddelen.
Paarden die kunnen kiezen in de vrije natuur, hebben vaak een voorkeur voor bepaalde planten of kruiden. In de wei gaan ze op zoek naar bepaalde kruiden om bepaalde aandoeningen te voorkomen of te bestrijden. Omdat veel paarden op stal staan krijgen ze onvoldoende kans om zelf fytotherapie toe te passen. Een gemiste kans, omdat kruiden zoveel goed kunnen doen voor een paard. De kruiden en fytotherapeutische druppels en poeders kunnen gemakkelijk over het voer worden gegeven.

Homeopathie

Homeopathie is een geneeswijze, waarbij wordt uitgegaan van het zelfherstellende vermogen van mens en dier. Door dit herstellend vermogen kan je bijvoorbeeld vanzelf genezen van een kleine verkoudheid. Maar als het lichaam iets meer uit balans is, dan heeft het extra hulp nodig om weer in evenwicht te komen. Door het toedienen van homeopathische middelen wordt dan een prikkel aan het zelfherstellend vermogen gegeven.
Homeopathie is gebaseerd op een drietal principes: gelijksoortigheid, gepotentieerde werking en behandeling van het gehele dier. Het eerste principe, gelijksoortigheid, houdt in dat het lichaam behandeld moet worden met een middel dat bij zieke dieren symptomen laat zien die overeenkomen met de verschijnselen van een ziekte. Een voorbeeld: bij verkoudheid is er meestal sprake van tranende ogen en een loopneus. Dit zijn klachten die ook door een ui veroorzaakt kunnen worden. Een homeopaat zal in dat geval de verkoudheid proberen te verhelpen door een ui in verdunde vorm te dienen.

Het tweede principe van homeopathie is de gepotentieerde werking. Volgens homeopaten kunnen sommige stoffen in hun normale dosering schadelijk zijn. Daarom zijn homeopathische middelen verdund. Daarnaast worden ze op een speciale manier geschud zodat ze hun krachtige, genezende werking behouden. Potentiëren is verdunnen en schudden.

Het laatste principe is dat er bij een behandeling met homeopathie, aandacht is voor het gehele dier. Een homeopaat focust niet alleen op de symptomen, maar op het totaalpakket aan informatie die het dier geeft: lichamelijke klachten, emoties, verergering van de klacht bij warm of koud weer, het karakter en het gedrag van het dieren het ‘type’ dier. Hiermee zoekt de homeopaat naar de achterliggende oorzaak van de klacht, waarop hij de homeopathische behandeling doeltreffender maakt.
Op het moment dat een paard een fysiek probleem heeft, raakt zijn lichaam uit balans. Door de balans te herstellen verdwijnen de klachten weer. Ziekten die een regelrechte bedreiging voor dier en mens vormen, reageren in de regel snel op een homeopathische therapie. Chronische aandoeningen die niet levensbedreigend zijn, zoals mok, doen er wat langer over. Met name de totale verbetering van de conditie na een behandeling met homeopathie is verrassend, dat gaat vaak verder dan alleen de klacht.

Orthomoleculaire geneeskunde

In de orthomoleculaire geneeskunde streeft men er naar om met voeding zoveel mogelijk nodige en nuttige voedingsstoffen binnen te krijgen en zo weinig mogelijk schadelijke stoffen. Uit steeds meer wetenschappelijke onderzoeken blijkt dat voeding van invloed is op het ontstaan, voorkomen en genezen van ziekten. Zowel met het doel ziekten te voorkomen als met het doel ziekten te behandelen, kan het nodig zijn, naast een zo volwaardig mogelijke voeding, extra voedingsstoffen in de vorm van voedingssupplementen in te nemen.
Voedingssupplementen in de vorm van tabletten, capsules of poeders bevatten een hoog gehalte van stoffen die in geringere hoeveelheid ook in de voeding voorkomen. Dit kunnen zijn: vitamines, mineralen, aminozuren, essentiële vetzuren of enzymen, maar ook minder bekende groepen van stoffen zoals bijvoorbeeld de bioflavonoïden.
Orthomoleculaire voeding en voedingssupplementen kunnen in het algemeen zonder problemen gebruikt worden naast andere behandelingen zoals regulier geneeskundige behandelingen of bijvoorbeeld homeopathische middelen.

Orthomoleculaire geneeskunde volgens klinische Psycho – Neuro – Immunologie (kPNI)

Een orthomoleculaire therapeut volgens kPNI betrekt de omgevingsfactoren in de behandeling met voeding en supplementen. PNI is een wetenschap, die de wisselwerking onderzoekt tussen de psyche, het zenuwstelsel (neurologisch systeem) en het immuunsysteem. Een behandelaar volgens kPNI legt verbanden tussen deze gebieden en gaat bij een klacht op zoek naar het cruciale probleem en neemt dat als uitgangspunt bij de behandeling met orthomoleculaire middelen.

Traditionele Chinese Geneeskunde TCM

Traditionele Chinese Geneeskunde –  in het Engels: Traditional Chinese Medicine ofwel TCM – is de basis van de therapievormen acupunctuur en Chinese kruidengeneeskunde. Andere onderdelen zijn bewegingsoefeningen, massagevormen, voedingsleer en ademhalingsoefeningen. De TCM is in de loop van duizenden jaren ontstaan en ontwikkelt en ontwikkelt zich ook vandaag de dag nog voortdurend.

De filosofische basis van de TCM heeft zijn wortels in het taoïsme: mens en dier worden bestudeerd in samenhang met zowel zijn inwendige als uitwendige omgeving. Het taoïsme – Tao betekent  ‘de weg’ – maakt gebruik van een raamwerk aan begrippen, die voor de westerse geest vaak een exotische klank hebben, waaronder de energetische begrippen yin en yang en de leer van de 5 elementen.
Na de diagnose middels het bestuderen van de tong, de pols of het aftasten van de meridianen en acupunctuurpunten, wordt zowel acupunctuur als fytotherapie en toepassing van kruiden toegepast om de balans te herstellen. Het meridiaanstelsel- de ‘Jing Luo’, vrij vertaald als: netwerk van vaten – is onder te verdelen in 12 hoofdmeridianen. Men spreekt dan over de energie van de long-, dikke darm-, dunne darm-, maag-, milt-, hart-, blaas-, nier-, pericardium-, drievoudige verwarmer-, galblaas-, en levermeridiaan. Deze zijn allen gerelateerd aan één van de vijf elementen Hout, Vuur, Water, Aarde en Metaal.